Réttur á þjónustu
Þjónusta sem flugfarþegar eiga rétt á
Þar sem reglugerð um réttindi flugfarþega á við þá ber flugfélagi þínu að veita þér þjónustu. Það þýðir að það þarf að bjóða.
- Viðeigandi skammta af mat og drykk, oft gert með matarmiðum (vouchers).
- Aðstöðu til samskipta, oft með því að endurgreiða þér kostnað vegna símtala.
- Gistingu, ef seinkun eða bið er næturlöng, oft á nálægu hóteli. Ferðir til eða frá gististað, eða heimili ef þú átt kost á að snúa þangað.
- Flugfélaginu ber að bjóða þér þessa þjónustu þar til þú getur haldið áfram ferð þinni á áfangastað, sama hversu löng biðin er og hvað olli henni.
Hvenær er hægt að fara fram á þjónustu?
Þú átt rétt á þjónustu þegar seinkunin á flugi þínu nær nokkrum klukkutímum. Tíminn er breytilegur eftir lengd flugsins:
- Um 2 klst. eða lengur, fyrir flug sem er 1.500 km eða styttra.
- Um 3 klst. eða lengur, fyrir flug innan EES sem eru lengri en 1.500 km og fyrir önnur flug á bilinu 1.500 og 3.500 km.
- Um 4 klst. eða lengur fyrir lengra flug en 3.500 km utan EES.
Flugfélaginu ber að veita viðbótaraðstoð til farþega sem þarfnast þess sérstaklega, s.s. fötluðum, hreyfihömluðum og börnum án fylgdar.
Hvernig lýsir þjónusta sér yfirleitt?
Í tilfellum þar sem um seinkun er að ræða eru mörg flugfélög sem útvega mat og drykk eða matarmiða fyrir þig, í sumum tilfellum þá útvegar flugfélagið gistingu og ferðir fram og til baka.
Hvað á að gera ef flugfélag býður ekki þjónustu?
Þú átt lagalegan rétt á tiltekinni þjónustu, þannig að ef flugfélagið þitt býður enga þjónustu þá þarftu að vera tilbúin að biðja um hana. Þú gætir þurft að vera ákveðinn þegar um mikla truflun er að ræða þar sem starfsfólk flugfélagins gæti haft í mörg horn að líta.
Ef flugfélagið neitar að veita þjónustu þá þarft þú að gera eigin ráðstafanir og krefjast endurgreiðslu seinna. Þú ættir samt alltaf að reyna að ná sambandi við einhvern frá flugfélaginu áður en þú gerir það.
Í þeim tilfellum þar sem þú borgar beint fyrir þjónustu er nauðsynlegt að geyma allar kvittanir og að halda kostnaði í lágmarki. Það er ekki líklegt að flugfélög endurgreiði kostnað fyrir lúxushótel. Sjá ennfremur kostnaðarviðmið Samgöngustofu.
Kostnaðarviðmið
Samgöngustofu er veitt heimild til þess að ákveða kostnaðarviðmið í 9. gr. reglugerðar nr. 1048/2012, um skaðabætur og aðstoð til handa farþegum í flugi sem neitað er um far og þegar flugi er aflýst, seinkað eða flýtt eða vegna tapaðs farangurs eða tjóns á honum. Í 9. gr. framangreindrar reglugerðar kemur fram að kostnaðarviðmiðið eigi að endurspegla kostnað farþega vegna gistingar, fæðis, samskipta, flutnings milli staða o.fl. almennt og í tilvikum sem falla undir 3. mgr. 8. gr. reglugerðarinnar.
Í greininni segir enn fremur að kostnaðarviðmið skuli byggja á almennum kostnaði eða meðaltalskostnaði þar sem honum er til að dreifa. Ef slíku kostnaðarviðmiði er ekki til að dreifa getur Samgöngustofa ákvarðað kostnað í einstökum tilvikum með hliðsjón af atvikum sem endurspegla eðlilegan kostnað farþega vegna breytinga á ferðatilhögun.
Með vísan í framangreinda heimild tók Samgöngustofa saman minnisblað sem hefur að geyma tillögu að kostnaðarviðmiði. Þann 4. febrúar sl. veitti Samgöngustofa hagsmunaaðilum tækifæri til þess að koma á framfæri athugasemdum við minnisblaðið og niðurstöðu þess. Ein athugasemd barst sem þótti ekki gefa tilefni til þess að breyta kostnaðarviðmiðinu.
Þessu kostnaðarviðmiði er ætlað að vera notað í þeim tilvikum sem þjónustuveitandi hefur hvorki uppfyllt skyldu um að veita farþega aðstoð og þjónustu né upplýsingar eins og reglugerðin mælir fyrir um og farþegi hefur ekki kvittanir vegna kostnaðar sem hann verður fyrir vegna neitunar á fari, aflýsingu flugs og seinkun þess.
Með hliðsjón af framangreindu er það tillaga Samgöngustofu að best sé að nota ESB viðmiðið, sem er til fyrir hvert ríki og endurspeglar mismunandi verðlag í hverju ríki. Í ESB dagpeningunum er innifalin 15% álagning vegna óvæntra atburða sem SGS leggur til að verði dregin frá. Að auki telur stofnunin eðlilegt til að sýna meðalhóf vegna eðlismunar aðstæðna starfsmanna alþjóðastofnana og flugfarþega og lækka dagpeningana til viðbótar um 10% og leggur til að kostnaðarviðmið Samgöngustofu skv. 9. gr. reglugerðar nr. 1048/2012 verði ESB viðmiðið mínus 25% sbr. eftirfarandi töflu.
| Lönd | ESB – dagpeningar, mínus 25%. | ESB fæðispeningar |
| Danmörk | 270-25% =202.5 | 120-25%=90* |
| England | 276-25% =207 | 101-25%=76* |
| Þýskaland | 208-25% =156 | 93-25%=70* |
| Frakkland | 245-25% = 183.75 | 95-25%=71* |
| Belgía | 232-25%=174 | 92-25%=69* |
| Bandaríkin | 279-25%=209.25 | 81-25%=61* |
| Kanada | 287-25%=215.2 | 112-25%=84* |
| Önnur lönd** |
*Evrur
** Önnur lönd
Úthlutun ESB dagpeninga flokkast eftirfarandi:
- 6 klst. seinkun eða minna, 20% af fæðiskostnaði.
- Meira en 6 klst. seinkun og minna en 12 klst., helmingur af fæðiskostnaði.
- Meira en 12 klst. seinkun, en ekki meira en 24 klst., fullur fæðiskostnaður.
- Fyrir hverjar 12 klst. í seinkun í viðbót, helmingur fæðiskostnaðar.
Til að finna hlutfallslegan fæðiskostnað, þar sem hótelhlutfallið er dregið frá. Sjá: https://www.per-diems.info/
Dagpeningar ESB/Flat Rates for Daily Allowances
Samgöngustofa vekur athygli á að viðmiðið útilokar ekki að farþegi sem telur sig hafa orðið fyrir kostnaði sem leiðir til greiðsluskyldu á grundvelli farþegareglugerðarinnar geti gert kröfu um fulla greiðslu þess kostnaðar sé hann meiri en viðmiðið kveður á um.
