Notkunarflokkar
Yfirlit flokka og kröfur til flokkabreytinga
Skjalið tilheyrir skoðunarhandbók ökutækja. Um lögformlega stöðu, útgáfu og ábyrgð á skjalinu vísast til formála handbókarinnar.
Í skjalinu er að finna samantekt á verklagi við breytingu á notkunarflokkum ökutækja.
Stjórnvaldskröfur
Stjórnvaldskröfur sem skjalið byggir á er að finna í eftirfarandi lögum, reglugerðum og/eða reglum (með viðbótum eftir því sem við á):
- Umferðarlög nr. 77/2019.
- Reglugerð um gerð og búnað ökutækja nr. 822/2004.
- Reglugerð um skráningu ökutækja nr. 751/2003.
- Reglugerð um skoðun ökutækja nr. 414/2021.
Notkunarflokkar ökutækja
Í töflu 1 eru gildir notkunarflokkar í ökutækjaskrá ásamt upplýsingum um skoðunarskyldu við skráningu í notkunarflokkinn eða úr honum og í almenna notkun. Upplýsingar um sérstakar ráðstafanir vegna breytinga í notkunarflokka er að finna í öðrum köflum skjalsins, eða með því að smella á nafn notkunarflokks (ef hann hefur hlekk í töflunni).
Tafla 1. Gildir notkunarflokkar í ökutækjaskrá. Hægt er að raða eftir dálki með því að smella á dálkheitin. Í aftasta dálki er tiltekið hvort skoðunartíðni breytist sé um fólksbifreið að ræða.
| Númer flokks | Notkunarflokkur | Í notkunarflokk | Úr notkunarflokki í almenna notkun | Breytist tíðni reglub. skoðunar? |
|---|---|---|---|---|
| 000 | Almenn notkun | Sjá dálkinn til hægri | --- | --- |
| 001 | Neyðarakstur / Sjúkraflutningar | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 003 | Sendiráðsökutæki | Forskráning | Uppfylla kröfur skv. breytingalás | Nei |
| 005 | Neyðarakstur | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 006 | Leigubifreið | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 007 | Ökutækjaleiga | Umsókn US.115 | Umsókn US.115 (+Aðalskoðun) | Já |
| 008 | Ökukennsla | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 009 | Leigubifreið / Eðalvagn | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 010 | Eðalvagn | Breytingaskoðun | Umsókn US.115 (+Aðalskoðun) | Já |
| 011 | Ökutæki með ferðaþj.leyfi | Breytingaskoðun | Umsókn US.115 | Nei |
| 012 | Ökutækjaleiga / Ferðaþj.leyfi | Breytingaskoðun | Umsókn US.115 (+Aðalskoðun) | Já |
| 013 | VSK / Ferðaþj.leyfi | Breytingaskoðun | Umsókn US.115 | Nei |
| 014 | VSK / Hættulegur farmur | Breytingaskoðun + ADR-skoðun | Umsókn US.115 | Nei |
| 017 | Ökutæki hreyfihamlaðra | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun | Nei |
| 018 | Flutningur hreyfihamlaðra | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun | Nei |
| 019 | Vegavinnuökutæki (x) | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun | Nei |
| 020 | Hættulegur farmur (ADR) | ADR-skoðun | Umsókn US.115 | Nei |
| 021 | Björgunarbifreið (x) | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun | Nei |
| 022 | Beltabifreið (x) | Skráningarskoðun | Óheimilt | --- |
| 023 | Flutningur hreyfihamlaðra í atvinnuskyni | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 024 | Leigubifreið / Ökutækjaleiga | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 090 | VSK-bifreið | Breytingaskoðun | Umsókn US.115 | Nei |
| 104 | Námuökutæki | Skráningarskoðun | Óheimilt | --- |
| 105 | Eyjaökutæki | Umsókn RAF-105 | Umsókn US.115 (+Aðalskoðun) | Já |
| 106 | VSK / Eyjaökutæki | Umsókn RAF-105 +Breytingaskoðun | Umsókn US.115 (+Aðalskoðun) | Já |
| 109 | Rallakstur | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun | Nei |
| 111 | Sérbyggð rallbifreið | Skráningarskoðun | Óheimilt | --- |
| 112 | Skólabifreið | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 115 | Húsbifreið | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun | Nei |
| 117 | Ökutækjaleiga / Húsbifreið | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 119 | Flugvallarökutæki | Skráningarskoðun (eða Breytingaskoðun) | Óheimilt (eða Breytingaskoðun) | Nei |
| 120 | Ökutækjaleiga / Ökutæki fyrir hreyfihamlaða | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 130 | Fornökutæki | Umsókn US.115 eða US.156 | Umsókn US.115 (+Aðalskoðun) | Já |
| 131 | Fornökutæki / Húsbifreið | Umsókn US.115 eða US.156 + Breytingaskoðun | Umsókn US.115 (+Aðalskoðun) | Já |
| 148 | Ökukennsla / Ferðaþj.leyfi | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 149 | Ökukennsla / Ökutækjaleiga | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 151 | Ökukennsla / Leigubifreið | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 152 | Ökukennsla / Skólabifreið | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 154 | Ökukennsla / Ökutæki fyrir hreyfihamlaða | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 155 | Ökukennsla / Hættulegur farmur (ADR) | Breytingaskoðun + ADR-skoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 158 | Sérstök not | Breytingaskoðun | Umsókn US.115 | Nei |
| 159 | Neyðarakstur / Sérstök not | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 160 | Neyðarakstur / Ökutækjaleiga | Breytingaskoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 161 | Neyðarakstur / Hættulegur farmur (ADR) | Breytingaskoðun + ADR-skoðun | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 180 | Skoðunarskyld dráttarvél | Umsókn RAF-104 | Umsókn US.115 (án skoðunar) | Já |
| 201 | Undanþáguakstur | Skráningarskoðun | Óheimilt | --- |
| 202 | Undanþáguakstur / Sérstök not | Skráningarskoðun | Óheimilt | --- |
| 203 | Hættulegur farmur (ADR) / Sérstök not | Breytingaskoðun + ADR-skoðun | Umsókn US.115 | Nei |
| 300 | Flokkur I (=< 25km/klst.) (á við um létt bifhjól) | Skráningarskoðun | Óheimilt | --- |
| 310 | Fellihýsi | Skráningarskoðun (eða Breytingaskoðun) | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 311 | Fellihýsi / Ökutækjaleiga | Skráningarskoðun (eða Breytingaskoðun) / Umsókn US.115 | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 312 | Hjólhýsi | Skráningarskoðun (eða Breytingaskoðun) | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 313 | Hjólhýsi / Ökutækjaleiga | Skráningarskoðun (eða Breytingaskoðun) / Umsókn US.115 | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 314 | Tjaldvagn | Skráningarskoðun (eða Breytingaskoðun) | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
| 315 | Tjaldvagn / Ökutækjaleiga | Skráningarskoðun (eða Breytingaskoðun) / Umsókn US.115 | Breytingaskoðun (+Aðalskoðun) | Já |
Athuga að ætíð gildir sú krafa að ökutæki sé með gilda reglubundna skoðun þegar notkunarflokkabreytingar er óskað.
Þegar einungis er krafist umsóknar vegna breytingar (breytingaskoðunar á skoðunarstöð ekki krafist) gildir eftirfarandi:
- Skoðunarmiði: Það gæti í einhverjum tilvikum þurft að skipta um skoðunarmiða á ökutækinu. Tryggja skal að það sé gert og má eigandi (umráðamaður) sýna fram á að það hafi verið gert í samráði við skoðunarstofu eða Samgöngustofu án þess að færa ökutækið til skoðunar. Þetta á m.a. við þegar skoðunarskyldri dráttarvél, ökutæki með ferðaþjónustuleyfi, fornökutæki, ökutæki í ökutækjaleigu og eyjaökutæki er breytt í almenna notkun.
- Framvísun umsóknar: Ef ökutæki er fært á skoðunarstöð er ekki þörf á að fylla út umsókn, skoðunarstofu er heimilt að afgreiða málið eins og um breytingaskoðun sé að ræða (þ.e. taka á móti munnlegri beiðni, senda inn breytingu á US.111 og móttaka viðeigandi greiðslur).
Breyting í notkunarflokka
Við breytingu á ökutæki til samræmis við annan notkunarflokk er öllu jafna ekki gerð krafa um fyrirfram samþykki Samgöngustofu vegna þeirra.
Við breytingaskoðun er gerð og búnaður ökutækisins með tilliti til nýja notkunarflokksins yfirfarinn. Ef í ljós kemur við breytingaskoðun að mikilvæg atriði er varða breytinguna uppfylla ekki kröfur, er breytingunni hafnað og skoðuninni líka. Þessu er lýst í formála handbókarinnar í kafla VII Meðhöndlun á breytingum ökutækja.
Breyting í „Almenna notkun” úr öðrum notkunarflokkum
Í töflu 1 er tilgreint hvort skoðunar sé krafist við breytingu í „Almenna notkun”.
Þegar breytingaskoðunar er krafist felst breytingaskoðunin í því að ganga úr skugga um að aukabúnaður vegna notkunarflokksins hafi verið fjarlægður eða útfærslu breytt til baka.
Þegar aðalskoðunar er krafist hefur notkunarflokkurinn sem ökutækið er að breytast úr þrengri/örari skoðunartíðni (skoða oftar) heldur en skoðunartíðni almennrar notkunar (skoða sjaldnar) fyrir viðkomandi ökutæki. Þá gildir sú regla að hafi reglubundin skoðun ekki verið framkvæmd á ökutækinu á almanaksárinu ber að framkvæma hana við notkunarflokksbreytinguna. Ef ökutækið er með gilda reglubundna skoðun (sem ekki hefur verið framkvæmd á almanaksárinu), er aðalskoðunin skráð sem endurtekin aðalskoðun.
Breytingasaga skjalsins
Hér sjást efnislegar breytingar sem orðið hafa á texta skjalsins og dagsetning þeirra. Breytinga er ekki getið nema þær hafi efnisleg áhrif (ekki er getið smávægilegra breytinga á orðalagi, leiðréttinga eða breytinga á uppsetningu skjalsins).
| Dagsetning | Efnislegar breytingar |
|---|---|
| 27.12.2023 |
|
| 06.01.2023 | Ýmsar uppfærslur á töflu 1 um gilda notkunarflokka, kröfu um breytingaskoðun, notkun umsókna og önnur skilyrði. |
| 01.01.2023 | Nýtt skjal. Efni tekið úr reglugerðum og skráningarreglum. |
